Informatorium Karpackie - Konwencja Karpacka - Krajowy Plan Działań

Jesteś tutaj: Karpaty łączą ekspertów / Wspólnie dla Karpat / Konsultacje i ankiety / Krajowy Plan Działań - konsultacje

Konsultacje projektu KPD

SZANOWNI PAŃSTWO,

Poniżej prezentowany materiał był przedmiotem konsultacji i jest już archiwalny (stan na listopad 2015). Wszystkim osobom, które przekazały uwagi do zapisów KPD serdecznie dziękujemy.

Projekt Krajowego Planu Działań - wersja finalna, grudzień 2016 (pobierz)

Zapraszamy Państwa do konsultacji roboczej wersji projektu Krajowego Planu Działań (KPD) na rzecz wdrażania w polskiej części Karpat postanowień Protokołu o ochronie i zrównoważonym użytkowaniu różnorodności biologicznej i krajobrazowej do Konwencji Karpackiej. Państwa uwagi i sugestie pozwolą na lepsze dostosowanie ostatecznej wersji projektu KPD do Państwa potrzeb i możliwości.

Poniżej znajdują się odnośniki do poszczególnych części dokumentu. Uwagi bardzo prosimy zgłaszać do dnia 20 listopada 2015 r. w polu Dodaj opinię pod każdym tekstem.

Szczególnej uwadze Państwa chcielibyśmy polecić dwie części KPD:

WPROWADZENIE
Zawiera syntetyczny opis Krajowego Planu Działań: czym jest, z czego wynika, jakie są jego cele itp.

CELE I DZIAŁANIA
Zasadnicza część KPD. Nawigację po niej ułatwi Państwu poniższa tabela, która zawiera zbiorczy wykaz wszystkich celów KPD oraz przypisanych im działań. Odnośnik z nazwy działania prowadzi do jego szczegółowego opisu.

Kolorami zaznaczono spójność celów i działań KPD z celami statutowymi, zadaniami ustawowymi (w tym zadaniami własnymi gmin), czy też zakresem kompetencji różnych organów i jednostek uczestniczących we wdrażaniu KPD. Dzięki temu będą Państwo mogli zwrócić szczególną uwagę na działania najbardziej dla siebie odpowiednie, których realizacją mogą być Państwo najbardziej zainteresowani. Takie z konieczności ogólne i uproszczone zestawienie oczywiście nie zobowiązuje podmiotów do podejmowania działań. Może jedynie wskazywać i sugerować możliwość zaangażowania się w realizację działań właściwych dla danej grupy podmiotów – jak również ew. włączenia się w działania leżące formalnie w zakresie zadań innego podmiotu. Wskazuje także, które podmioty powinny ze sobą współpracować przy realizacji danego działania KPD, by jego wdrażanie było w ogóle możliwe. Zadaniem KPD jest zachęcanie jak najszerszej liczby podmiotów do potencjalnie korzystnej dla nich współpracy na rzecz ochrony różnorodności biologicznej i krajobrazowej Karpat, w tym np. realizacji wspólnych przedsięwzięć dofinansowanych z funduszy krajowych i zagranicznych.

Skróty użyte w tabeli oznaczają: MIN = Ministerstwo Środowiska; JST = jednostki samorządu terytorialnego; JNB = jednostki naukowo-badawcze; PZT = podmioty zarządzające terenem

Cel strategiczny	Cele operacyjne	Działania		MIN	JST	JNB	PZT
Cel strategiczny 1. Zachowanie, ochrona, odtwarzanie i zrównoważone użytkowanie gatunków roślin, zwierząt i grzybów w Karpatach	Cel operacyjny 1.1. Ocena stanu zachowania i ochrony gatunków roślin, zwierząt i grzybów	Działanie 1.1.1.	Gromadzenie danych dotyczących gatunków roślin, zwierząt i grzybów
		Działanie 1.1.2.	Utworzenie i prowadzenie bazy danych dotyczących gatunków roślin, zwierząt i grzybów
		Działanie 1.1.3.	Ocena stanu zachowania i ochrony gatunków roślin, zwierząt i grzybów
		Działanie 1.1.4.	Identyfikacja i ocena zagrożeń dla zachowania gatunków roślin, zwierząt i grzybów
	Cel operacyjny 1.2. Planowanie działań na rzecz ochrony, odtwarzania i zrównoważonego użytkowania gatunków roślin, zwierząt i grzybów	Działanie 1.2.1.	Wybór gatunków priorytetowych
		Działanie 1.2.2.	Planowanie działań na rzecz ochrony i odtwarzania gatunków priorytetowych
		Działanie 1.2.3.	Planowanie działań na rzecz ochrony i odtwarzania gatunków innych niż priorytetowe
		Działanie 1.2.4.	Ocena potrzeby wprowadzenia obszarowych form ochrony przyrody dla nowych obszarów w celu ochrony i odtwarzania gatunków
		Działanie 1.2.5.	Planowanie działań na rzecz zrównoważonego użytkowania dziko występujących gatunków
		Działanie 1.2.6.	Planowanie działań na rzecz zrównoważonego użytkowania karpackich miejscowych ras zwierząt gospodarskich i odmian roślin uprawnych
	Cel operacyjny 1.3. Wdrażanie działań na rzecz ochrony, odtwarzania i zrównoważonego użytkowania gatunków roślin, zwierząt i grzybów	Działanie 1.3.1.	Zabezpieczanie siedlisk, ostoi i stanowisk dziko występujących gatunków przed zagrożeniami zewnętrznymi przez promowanie zasad racjonalnej gospodarki
		Działanie 1.3.2.	Zabezpieczanie siedlisk, ostoi i stanowisk dziko występujących gatunków przed zagrożeniami zewnętrznymi przez ograniczenie penetracji ostoi i stanowisk gatunków przez człowieka
		Działanie 1.3.3.	Zabezpieczanie siedlisk, ostoi i stanowisk dziko występujących gatunków przed zagrożeniami zewnętrznymi przez ustalanie stref ochrony
		Działanie 1.3.4.	Zabezpieczanie siedlisk, ostoi i stanowisk dziko występujących gatunków przed zagrożeniami zewnętrznymi przez wprowadzenie obszarowych form ochrony przyrody
		Działanie 1.3.5.	Ochrona czynna siedlisk dziko występujących gatunków
		Działanie 1.3.6.	Wspomaganie zachowania populacji dziko występujących gatunków in situ
		Działanie 1.3.7.	Odtwarzanie lub restytucja populacji dziko występujących gatunków in situ
		Działanie 1.3.8	Wspomaganie zachowania populacji dziko występujących gatunków przez ochronę ex-situ
		Działanie 1.3.9.	Wspieranie zrównoważonego użytkowania dziko występujących gatunków
		Działanie 1.3.10.	Wspieranie zrównoważonego użytkowania karpackich miejscowych ras zwierząt gospodarskich i odmian roślin uprawnych
Cel strategiczny 2. Zachowanie, ochrona, odtwarzanie i zrównoważone użytkowanie naturalnych i półnaturalnych siedlisk przyrodniczych w Karpatach	Cel operacyjny 2.1. Ocena stanu zachowania i ochrony naturalnych i półnaturalnych siedlisk przyrodniczych	Działanie 2.1.1.	Gromadzenie danych dotyczących naturalnych i półnaturalnych siedlisk przyrodniczych
		Działanie 2.1.2.	Utworzenie i prowadzenie bazy danych dotyczących siedlisk przyrodniczych
		Działanie 2.1.3.	Ocena stanu zachowania i ochrony siedlisk przyrodniczych
		Działanie 2.1.4.	Identyfikacja i ocena zagrożeń dla zachowania siedlisk przyrodniczych
	Cel operacyjny 2.2. Planowanie działań na rzecz ochrony, odtwarzania i zrównoważonego użytkowania naturalnych i półnaturalnych siedlisk przyrodniczych	Działanie 2.2.1.	Wybór priorytetowych siedlisk przyrodniczych
		Działanie 2.2.2.	Planowanie działań na rzecz ochrony i odtwarzania priorytetowych siedlisk przyrodniczych
		Działanie 2.2.3.	Planowanie działań na rzecz ochrony i odtwarzania siedlisk przyrodniczych innych niż priorytetowe
		Działanie 2.2.4.	Ocena potrzeby wprowadzenia obszarowych form ochrony przyrody dla nowych obszarów w celu ochrony i odtwarzania siedlisk przyrodniczych
		Działanie 2.2.5.	Wybór zdegradowanych siedlisk przyrodniczych planowanych do odtworzenia
		Działanie 2.2.6.	Planowanie działań na rzecz odtworzenia wybranych zdegradowanych siedlisk przyrodniczych
		Działanie 2.2.7.	Planowanie działań na rzecz zrównoważonego użytkowania siedlisk przyrodniczych
	Cel operacyjny 2.3. Wdrażanie działań na rzecz ochrony, odtwarzania i zrównoważonego użytkowania naturalnych i półnaturalnych siedlisk przyrodniczych	Działanie 2.3.1.	Zabezpieczanie siedlisk przyrodniczych przed zagrożeniami zewnętrznymi przez promowanie zasad racjonalnej gospodarki
		Działanie 2.3.2.	Zabezpieczanie siedlisk przyrodniczych przed zagrożeniami zewnętrznymi przez modyfikację sposobu gospodarczego użytkowania terenu
		Działanie 2.3.3.	Zabezpieczanie siedlisk przyrodniczych przed zagrożeniami zewnętrznymi przez ograniczenie możliwości eksploatacji zasobów naturalnych
		Działanie 2.3.4.	Zabezpieczanie siedlisk przyrodniczych przed zagrożeniami zewnętrznymi przez ograniczenie penetracji siedlisk przez człowieka
		Działanie 2.3.5.	Zabezpieczanie siedlisk przyrodniczych przed zagrożeniami zewnętrznymi przez ograniczenie skutków penetracji siedlisk przez człowieka
		Działanie 2.3.6.	Zabezpieczanie siedlisk przyrodniczych przed zagrożeniami zewnętrznymi przez wprowadzenie obszarowych form ochrony przyrody
		Działanie 2.3.7.	Ochrona czynna siedlisk przyrodniczych
		Działanie 2.3.8.	Odtwarzanie wybranych zdegradowanych siedlisk przyrodniczych
		Działanie 2.3.9.	Wspieranie zrównoważonego użytkowania siedlisk przyrodniczych
Cel strategiczny 3. Zachowanie, ochrona, odtwarzanie i zrównoważone użytkowanie krajobrazu w Karpatach	Cel operacyjny 3.1. Ocena stanu zachowania i ochrony krajobrazu	Działanie 3.1.1.	Gromadzenie danych dotyczących krajobrazów
		Działanie 3.1.2.	Utworzenie i prowadzenie bazy danych dotyczących krajobrazów
		Działanie 3.1.3.	Ocena stanu zachowania i ochrony krajobrazów
		Działanie 3.1.4.	Identyfikacja i ocena zagrożeń dla zachowania krajobrazów
	Cel operacyjny 3.2. Planowanie działań na rzecz ochrony, odtwarzania i zrównoważonego użytkowania krajobrazu	Działanie 3.2.1.	Wybór kluczowych obszarów interwencji dla ochrony, odtwarzania i zrównoważonego użytkowania krajobrazu
		Działanie 3.2.2.	Planowanie działań na rzecz ochrony, odtwarzania i zrównoważonego użytkowania krajobrazów w kluczowych obszarach interwencji
		Działanie 3.2.3.	Ocena potrzeby wprowadzenia obszarowych form ochrony krajobrazu w kluczowych obszarach interwencji
		Działanie 3.2.4.	Planowanie działań na rzecz zrównoważonego użytkowania krajobrazu
	Cel operacyjny 3.3. Wdrażanie działań na rzecz ochrony, odtwarzania i zrównoważonego użytkowania krajobrazu	Działanie 3.3.1.	Zabezpieczanie krajobrazu w kluczowych obszarach interwencji przed zagrożeniami zewnętrznymi przez promowanie zasad racjonalnej gospodarki
		Działanie 3.3.2.	Zabezpieczanie krajobrazu w kluczowych obszarach interwencji przed zagrożeniami zewnętrznymi przez modyfikację sposobu gospodarczego użytkowania terenu
		Działanie 3.3.3.	Zabezpieczanie krajobrazu w kluczowych obszarach interwencji przed zagrożeniami zewnętrznymi przez ograniczenie możliwości eksploatacji zasobów naturalnych
		Działanie 3.3.4.	Zabezpieczanie krajobrazu w kluczowych obszarach interwencji przed zagrożeniami zewnętrznymi przez uwzględnienie celu ochrony krajobrazu w dokumentach planistycznych regulujących zagospodarowanie przestrzenne
		Działanie 3.3.5.	Zabezpieczanie krajobrazu w kluczowych obszarach interwencji przed zagrożeniami zewnętrznymi przez wprowadzenie obszarowych form ochrony
		Działanie 3.3.6.	Ochrona czynna krajobrazu w kluczowych obszarach interwencji
		Działanie 3.3.7.	Wspieranie zrównoważonego użytkowania krajobrazu
Cel strategiczny 4. Zapewnienie ciągłości i łączności siedlisk naturalnych i półnaturalnych, tworzenie sieci ekologicznej w Karpatach	Cel operacyjny 4.1. Ocena stanu spójności sieci ekologicznej w Karpatach pod kątem ciągłości i łączności siedlisk naturalnych i półnaturalnych oraz zachowania korytarzy ekologicznych	Działanie 4.1.1.	Ocena ciągłości i łączności siedlisk naturalnych i półnaturalnych w Karpatach
		Działanie 4.1.2.	Ocena stanu zachowania korytarzy ekologicznych w Karpatach
		Działanie 4.1.3.	Ocena stanu spójności sieci ekologicznej w Karpatach
		Działanie 4.1.4.	Identyfikacja i ocena zagrożeń dla spójności sieci ekologicznej w Karpatach
	Cel operacyjny 4.2. Planowanie działań na rzecz zapewnienia spójności sieci ekologicznej w Karpatach, ciągłości i łączności siedlisk naturalnych i półnaturalnych oraz zachowania i odtwarzania korytarzy ekologicznych	Działanie 4.2.1.	Wybór kluczowych obszarów interwencji dla zapewnienia spójności sieci ekologicznej w Karpatach
		Działanie 4.2.2.	Planowanie działań na rzecz zapewnienia spójności sieci ekologicznej w kluczowych obszarach interwencji
	Cel operacyjny 4.3. Wdrażanie działań na rzecz zapewnienia spójności sieci ekologicznej w Karpatach, ciągłości i łączności siedlisk naturalnych i półnaturalnych oraz zachowania i odtwarzania korytarzy ekologicznych	Działanie 4.3.1.	Zapewnienie spójności sieci ekologicznej przez promowanie zasad racjonalnej gospodarki w kluczowych obszarach interwencji
		Działanie 4.3.2.	Zapewnienie spójności sieci ekologicznej przez modyfikację sposobu gospodarczego użytkowania terenu w kluczowych obszarach interwencji
		Działanie 4.3.3.	Zapewnienie spójności sieci ekologicznej przez ograniczenie możliwości eksploatacji zasobów naturalnych kluczowych obszarów interwencji
		Działanie 4.3.4.	Zapewnienie spójności sieci ekologicznej w kluczowych obszarach interwencji przez uwzględnienie tego celu przy planowaniu zagospodarowania przestrzennego
		Działanie 4.3.5.	Zapewnienie spójności sieci ekologicznej przez wprowadzenie obszarowych form ochrony kluczowych obszarów interwencji
		Działanie 4.3.6.	Zabiegi na rzecz zachowania lub przywracania spójności ekologicznej w kluczowych obszarach interwencji
		Działanie 4.3.7.	Wspieranie zachowania i przywracania spójności ekologicznej
Cel strategiczny 5. Ograniczenie zagrożeń dla różnorodności biologicznej Karpat ze strony inwazyjnych gatunków obcych lub organizmów genetycznie zmodyfikowanych	Cel operacyjny 5.1. Ocena zagrożeń dla różnorodności biologicznej Karpat ze strony inwazyjnych gatunków obcych lub organizmów genetycznie zmodyfikowanych	Działanie 5.1.1.	Gromadzenie danych dotyczących inwazyjnych gatunków obcych i organizmów genetycznie zmodyfikowanych
		Działanie 5.1.2.	Ocena zagrożeń ze strony inwazyjnych gatunków obcych i organizmów genetycznie zmodyfikowanych
		Działanie 5.1.3.	Ocena skuteczności działań podejmowanych w stosunku do inwazyjnych gatunków obcych i organizmów genetycznie zmodyfikowanych
	Cel operacyjny 5.2. Planowanie działań na rzecz ograniczenia zagrożeń dla różnorodności biologicznej Karpat ze strony inwazyjnych gatunków obcych lub organizmów genetycznie zmodyfikowanych	Działanie 5.2.1.	Wybór inwazyjnych gatunków obcych lub organizmów genetycznie zmodyfikowanych wymagających podjęcia działań
		Działanie 5.2.2.	Określenie skutecznych metod postępowania w stosunku do inwazyjnych gatunków obcych lub organizmów genetycznie zmodyfikowanych zagrażających różnorodności biologicznej Karpat
	Cel operacyjny 5.3. Wdrażanie działań na rzecz ograniczenia zagrożeń dla różnorodności biologicznej Karpat ze strony inwazyjnych gatunków obcych lub organizmów genetycznie zmodyfikowanych	Działanie 5.3.1.	Zapobieganie uwalnianiu do środowiska inwazyjnych gatunków obcych i organizmów genetycznie zmodyfikowanych zagrażających różnorodności biologicznej Karpat
		Działanie 5.3.2.	Kontrolowanie lub eliminowanie inwazyjnych gatunków obcych i organizmów genetycznie zmodyfikowanych zagrażających różnorodności biologicznej Karpat
		Działanie 5.3.3.	Podnoszenie świadomości społeczeństwa o potrzebie ochrony różnorodności biologicznej Karpat przed zagrażającymi jej inwazyjnymi gatunkami obcymi i organizmami genetycznie zmodyfikowanymi
		Działanie 5.3.4.	Wczesne ostrzeganie o inwazyjnych gatunkach obcych i organizmach genetycznie zmodyfikowanych zagrażających różnorodności biologicznej Karpat
Cel strategiczny 6. Wsparcie ochrony i zrównoważonego użytkowania różnorodności biologicznej i krajobrazowej Karpat przez wzmocnienie sieci współpracy i koordynację działań	Cel operacyjny 6.1. Koordynacja monitoringu i badań naukowych	Działanie 6.1.1.	Utworzenie i prowadzenie katalogu instytucji naukowo-badawczych
		Działanie 6.1.2.	Utworzenie i prowadzenie bazy danych badań naukowych
		Działanie 6.1.3.	Integracja systemów monitoringu przyrodniczego
	Cel operacyjny 6.2. Utworzenie systemu informacji o różnorodności biologicznej i krajobrazowej Karpat	Działanie 6.2.1.	Ujednolicenie standardu gromadzenia danych o różnorodności biologicznej i krajobrazowej Karpat
		Działanie 6.2.2	Uwzględnienie obszaru stosowania Protokołu w statystykach i sprawozdawczości
		Działanie 6.2.3.	Utworzenie krajowego internetowego systemu informacji o różnorodności biologicznej i krajobrazowej Karpat
	Cel operacyjny 6.3. Wspieranie współpracy w ramach Karpackiej Sieci Obszarów Chronionych	Działanie 6.3.1.	Funkcjonowanie krajowego punktu kontaktowego Karpackiej Sieci Obszarów Chronionych
		Działanie 6.3.2.	Wyznaczenie punktów kontaktowych w obszarach członkowskich Karpackiej Sieci Obszarów Chronionych
		Działanie 6.3.3.	Wspieranie współpracy pomiędzy polskimi obszarami członkowskimi Karpackiej Sieci Obszarów Chronionych
	Cel operacyjny 6.4. Koordynacja działań podejmowanych w obszarach przygranicznych	Działanie 6.4.1.	Konsultowanie, harmonizowanie oraz koordynacja działań podejmowanych w obszarach przygranicznych
		Działanie 6.4.2.	Inicjowanie współpracy w transgranicznych obszarach chronionych
		Działanie 6.4.3.	Wspieranie współpracy w transgranicznych obszarach chronionych
		Działanie 6.4.4.	Uzupełnienie sieci transgranicznych obszarów chronionych
Cel strategiczny 7. Wsparcie ochrony i zrównoważonego użytkowania różnorodności biologicznej i krajobrazowej Karpat przez działania informacyjne i edukacyjne	Cel operacyjny 7.1. Informowanie społeczeństwa oraz udostępnianie danych dotyczących różnorodności biologicznej i krajobrazowej Karpat	Działanie 7.1.1.	Udostępnianie społeczeństwu danych o różnorodności biologicznej i krajobrazowej Karpat
		Działanie 7.1.2.	Informowanie społeczeństwa o dostępnym instrumentarium prawnym na rzecz ochrony i zrównoważonego użytkowania różnorodności biologicznej i krajobrazowej Karpat
	Cel operacyjny 7.2. Podnoszenie świadomości społeczeństwa odnośnie potrzeby i dostępnych metod ochrony różnorodności biologicznej i krajobrazowej Karpat; oraz możliwości czynnego włączenia się w proces wdrażania Krajowego Planu Działań	Działanie 7.2.1.	Podnoszenie poziomu wiedzy społeczeństwa o ochronie różnorodności biologicznej i krajobrazowej Karpat
		Działanie 7.2.2.	Informowanie społeczeństwa o możliwości wsparcia ochrony różnorodności biologicznej i krajobrazowej Karpat
	Cel operacyjny 7.3. Zapewnienie udziału publicznego oraz wsparcie dla inicjatyw podejmowanych przez społeczności lokalne na rzecz wdrażania Krajowego Planu Działań	Działanie 7.3.1.	Zapewnienie udziału publicznego we wdrażaniu Krajowego Planu Działań
		Działanie 7.3.2.	Wspieranie inicjatyw lokalnych na rzecz wdrażania Krajowego Planu Działań

A oto odnośniki do pozostałych części KPD:

Pozostałe części KPD, z uwagi na obszerność zawartych w nich treści, zostały zamieszczone w postaci plików w formacie *.pdf. Po wybraniu danego odnośnika, zostaną Państwo przekierowani do strony, gdzie można pobrać właściwy plik *.pdf, a także zgłosić swoje uwagi w polu "Dodaj opinię".

Roboczą wersję projektu KPD (cały dokument w formacie *.doc) można także pobrać tutaj. Umożliwi to Państwu np. wydruk KPD lub też, jeśli tak Państwo wolą, wprowadzenie swoich uwag bezpośrednio do pliku (w trybie śledzenia zmian), a następnie odesłanie dokumentu pocztą elektroniczną do Centrum UNEP/GRID-Warszawa, na ręce dra Piotra Mikołajczyka ( Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie obsługi JavaScript. ), do którego prosimy także kierować pytania dot. konsultacji KPD.

Załączamy także pełen wykaz gmin „karpackich”, tj. gmin położonych w zasięgu stosowania Konwencji Karpackiej w Polsce.

Z góry dziękujemy za Państwa czas poświęcony na zgłaszanie uwag oraz zaangażowanie w tworzenie Krajowego Planu Działań dla polskiej części Karpat!

WPROWADZENIE

Nadrzędnym celem niniejszego Krajowego Planu Działań jest zachowanie bogactwa różnorodności biologicznej i krajobrazowej polskiej części Karpat. Cele strategiczne obejmują między innymi zachowanie, ochronę, odtwarzanie i zrównoważone użytkowanie gatunków oraz siedlisk przyrodniczych, ochronę krajobrazu, zapewnienie ciągłości
i łączności siedlisk oraz uzupełnianie sieci ekologicznej w Karpatach.

Działania na rzecz ochrony i zrównoważonego gospodarowania naturalnymi zasobami Karpat nie mogą być skutecznie podejmowane przez pojedynczy kraj, wymagają współpracy międzynarodowej w skali całego regionu, a zwłaszcza współpracy transgranicznej, zapewniającej większą skuteczność w osiąganiu spójności ekologicznej.

Gotowość do współpracy międzynarodowej na rzecz ochrony przyrody i zrównoważonego rozwoju regionu Karpat została potwierdzona przez przyjęcie przez siedem państw Europy środkowej i wschodniej w Kijowie w 2003 r. Ramowej Konwencji o ochronie i zrównoważonym rozwoju Karpat (tzw. „Konwencji Karpackiej”), będącej drugim na świecie (po Konwencji
o ochronie Alp, czyli „Konwencji Alpejskiej”) porozumieniem dotyczącym pojedynczego regionu górskiego, ustanowionym na zasadach traktatowych prawa międzynarodowego. Celem Konwencji Karpackiej jest poprawa jakości życia, wzmocnienie miejscowej gospodarki
i społeczności lokalnych oraz zachowanie walorów przyrodniczych i dziedzictwa kulturowego Karpat.

Preambuła Konwencji podkreśla, że Karpaty są „unikalnym naturalnym skarbem
o wyjątkowym pięknie i wartości przyrodniczej, ważną ostoją różnorodności biologicznej, obszarem źródliskowym głównych rzek, istotnym siedliskiem i ostoją dla wielu zagrożonych gatunków roślin i zwierząt oraz największym w Europie obszarem lasów pierwotnych”
i stanowią „istotne środowisko przyrodnicze, gospodarcze, kulturowe, rekreacyjne oraz środowisko życia w sercu Europy, dzielone przez wielu ludzi i wiele państw”. Ponadto, wraz
z Alpami i górami półwyspu Bałkańskiego, Karpaty stanowią główny pomost ekologiczny łączący Europę zachodnią, środkową i południowo-wschodnią, pozwalający na migrację
i dyspersję gatunków oraz wymianę genów między ich populacjami.

Opracowanie i przyjęcie, a następnie wdrożenie w polskiej części regionu karpackiego niniejszego Krajowego Planu Działań (KPD) służyć ma wypełnieniu zobowiązania, które przyjęła na siebie Rzeczpospolita Polska w drodze ratyfikacji Protokołu o ochronie
i zrównoważonym użytkowaniu różnorodności biologicznej i krajobrazowej (Dz.U. 2010 Nr 90, poz. 591) do Ramowej Konwencji o ochronie i zrównoważonym rozwoju Karpat (Dz.U. 2007 Nr 96 poz. 634).

Zgodnie z art. 4 ww. Protokołu „Każda ze Stron będzie opracowywać i wdrażać polityki
i strategie na terytorium swojego kraju, których celem będzie ochrona, odtwarzanie
i zrównoważone użytkowanie biologicznej i krajobrazowej różnorodności Karpat przy jednoczesnym uwzględnianiu polityk i strategii opracowanych i wdrażanych przez pozostałe Strony”. Ponadto art. 21 ust. 1 zobowiązuje każdą ze Stron Protokołu do podjęcia odpowiednich środków prawnych i administracyjnych w celu zapewnienia wdrożenia jego postanowień.

Podobnie jak w przypadku stanowiącej załącznik do uchwały nr 270/2007 Rady Ministrów
z dnia 26 października 2007 r. „Krajowej strategii ochrony i zrównoważonego użytkowania różnorodności biologicznej oraz Programu działań na lata 2007-2013”, aktualny projekt „Programu ochrony i zrównoważonego użytkowania różnorodności biologicznej oraz Planu działań na lata 2014-2020” dotyczy terytorium całego kraju. Nie można zatem uznać któregokolwiek z ww. dokumentów za przykład takiej specjalnej polityki lub strategii dotyczącej wyłącznie Karpat, o których mowa w art. 4 Protokołu.

Z uwagi na powyższe, niniejszy Krajowy Plan Działań postrzegać należy jako pierwszy taki dokument w ramach wdrażania Konwencji Karpackiej, zarówno w skali kraju, jak i całego regionu karpackiego, bowiem żadna z pozostałych Stron Protokołu nie opracowała jeszcze podobnej krajowej strategii dla swojej części Karpat. Z jednej strony oznacza to, że przy opracowaniu niniejszego Krajowego Planu Działań nie można było korzystać z doświadczeń i rozwiązań przyjętych przez inne państwa karpackie będące Stronami Protokołu. Z drugiej strony oznacza to, że w przypadku przyjęcia Krajowego Planu Działań do realizacji po stronie polskiej to pozostałe państwa karpackie będą zgodnie z art. 4 Protokołu zobowiązane do uwzględnienia zapisów polskiego KPD przy opracowywaniu i wdrażaniu własnych strategii dotyczących różnorodności biologicznej i krajobrazowej Karpat. Warto w tym miejscu podkreślić, że to po stronie polskiej powstały projekty zarówno samego Protokołu (będącego pierwszym protokołem tematycznym do Konwencji Karpackiej i jedynym jak do tej pory Protokołem ratyfikowanym przez wszystkie Strony Konwencji) jak i Strategicznego Planu Działań na rzecz jego wdrażania, przyjętych następnie przez Konferencję Stron.

Opracowanie krajowej strategii lub krajowego planu działań na rzecz realizacji protokołu tematycznego do ramowej konwencji jest czynnością z zakresu wykonywania tego protokołu. Zgodnie z art. 20 ust. 1 ustawy z dnia 14 kwietnia 2000 r. o umowach międzynarodowych (Dz. U. Nr 39, poz. 443, z późn. zm.) minister kierujący działem administracji rządowej właściwy do spraw, których dotyczy umowa międzynarodowa, jest odpowiedzialny za wykonywanie obowiązków i korzystanie z praw wynikających dla Rzeczypospolitej Polskiej z tej umowy.
W przypadku Protokołu dotyczącego ochrony różnorodności biologicznej i krajobrazowej organem odpowiedzialnym za wdrażanie jego postanowień jest Minister Środowiska. Z uwagi na powyższe, zatwierdzenie niniejszego Krajowego Planu Działań dla polskiej części Karpat leży w wyłącznych kompetencjach Ministra Środowiska albo działających w jego imieniu Sekretarza lub Podsekretarza Stanu.

Logicznym następstwem przyjęcia Krajowego Planu Działań winno być zaplanowanie wspólnych działań ochronnych w skali całych polskich Karpat, oraz działań przygotowujących stronę polską do współpracy z pozostałymi Stronami Konwencji i Protokołu, które muszą zostać podjęte przez każdą ze Stron na swoim terytorium, by późniejsze wspólne działania w skali regionu karpackiego były możliwe i skuteczne.

Zadaniem Krajowego Planu Działań jest ułatwianie koordynacji działań i współpraca organów administracji publicznej, jednostek samorządu terytorialnego, instytucji naukowych i innych podmiotów działających na rzecz ochrony przyrody i krajobrazu polskich Karpat. Krajowy Plan Działań powinien też stanowić dodatkowy argument ułatwiający pozyskiwanie środków finansowych na realizację zapisanych w nim działań, ze źródeł krajowych oraz zewnętrznych źródeł finansowania (m.in. w ramach nowej perspektywy finansowej UE 2014-2020). KPD powinien ułatwiać opracowanie i generowanie wniosków dotyczących współfinansowania przyszłych wspólnych projektów dotyczących ochrony przyrody i krajobrazu polskich Karpat, podejmowanych wspólnie przez organy zarządzające obszarami chronionymi i ostojami sieci Natura 2000, instytucje naukowo-badawcze i jednostki samorządu terytorialnego włączone w przygotowanie i realizację Krajowego Planu Działań we współpracy z Ministerstwem Środowiska.

Zasięg geograficzny stosowania Krajowego Planu Działań na rzecz wdrażania Protokołu
w polskiej części regionu karpackiego jest tożsamy z obszarem terytorium Rzeczpospolitej Polskiej, do którego stosują się Konwencja i Protokół, tj. obszarem 18 612,48 km² (ok. 6 % powierzchni lądowej kraju) położonym w województwach małopolskim, podkarpackim
i śląskim, określonym granicami administracyjnymi 200 gmin (15 gmin miejskich, 37 gmin miejsko-wiejskich i 144 gmin wiejskich położonych w 28 powiatach, oraz 4 gmin - miast na prawach powiatu) w województwach małopolskim, podkarpackim i śląskim.

Wdrażanie Krajowego Planu Działań ułatwia fakt, że obszar ten w znacznej części już objęty jest różnymi formami ochrony przyrody i krajobrazu (m.in. sześcioma parkami narodowymi
i trzynastoma parkami krajobrazowymi) oraz to, że znaczący udział w tym obszarze mają tereny zarządzane przez Lasy Państwowe. Działania przewidziane do realizacji
w poszczególnych Stronach Protokołu są w większości zadaniami typowymi dla zakresu obowiązków nadzorowanych przez Ministra Środowiska organów administracji rządowej (np. właściwych terytorialnie Regionalnych Dyrekcji Ochrony Środowiska), jednostek organizacyjnych takich jak Lasy Państwowe i parki narodowe, oraz jednostek naukowo-badawczych.

Tym niemniej zachowanie wartości środowiska przyrodniczego oraz kształtowanie
i utrzymanie ładu przestrzennego są celami uwzględnianymi w strategiach rozwoju województw oraz zadaniami publicznymi bądź zadaniami własnymi jednostek samorządu terytorialnego szczebla wojewódzkiego, powiatowego i gminnego. Bez udziału samorządów nie jest możliwe pełne osiągnięcie zakładanych celów wdrażania Protokołu, np. zapewnienie ciągłości i wzajemnej spójności siedlisk oraz tworzenie sieci ekologicznej w Karpatach (art. 9), lub wzmacnianie ochrony i zrównoważonego gospodarowania na terenach położonych poza obszarami chronionymi (art. 15). Dlatego poza jednostkami organizacyjnymi i instytucjami podległymi Ministrowi Środowiska w opracowanie i realizację Krajowego Planu Działań zostały włączone jednostki samorządu terytorialnego.

Opracowanie propozycji Krajowego Planu Działań było jednym z działań projektu pt. „Karpaty łączą – mechanizm konsultacji i współpracy dla wdrażania Konwencji Karpackiej”, koordynowanego przez Centrum UNEP/GRID-Warszawa, realizowanego w latach 2012-2015 w polskiej części Karpat we współpracy z Ministerstwem Środowiska oraz Sekretariatem Konwencji Karpackiej z siedzibą w Wiedniu (UNEP Vienna - ISCC), przy wsparciu Szwajcarsko-Polskiego Programu Współpracy.

W ramach tego projektu nad propozycją Krajowego Planu Działań pracowała nieformalna krajowa Karpacka Grupa Robocza ds. różnorodności biologicznej i krajobrazowej, składająca się z ekspertów delegowanych m.in. przez właściwe Urzędy Wojewódzkie i Marszałkowskie, Regionalne Dyrekcje Ochrony Środowiska, dyrekcje parków narodowych i zespołów parków krajobrazowych, Lasy Państwowe, oraz samorządową jednostkę organizacyjną Centrum Dziedzictwa Przyrody Górnego Śląska. Następnie roboczą wersję projektu KPD poddano pod konsultacje z samorządami gmin karpackich. Możliwość zadeklarowania zamiaru udziału we wdrażaniu KPD oraz zgłoszenia planowanych przez siebie działań została zapewniona wszystkim zainteresowanym przez udostępnienie na portalu Informatorium Karpackie internetowego narzędzia automatycznie generującego tzw. Karty Działań KPD, których funkcją jest wyszczególnienie zadań planowanych przez różne jednostki organizacyjne
i podmioty na rzecz realizacji poszczególnych działań określonych w KPD.

Opracowanie Krajowego Planu Działań z udziałem wszystkich zainteresowanych podmiotów, w tym samorządów reprezentujących mieszkańców Karpat (czyli docelowo głównych beneficjentów postanowień Konwencji) służy realizacji Działania 1.3. określonego w przyjętym przez 3. Spotkanie Konferencji Stron Konwencji (COP3) Strategicznym Planie Działań, zakładającym przeprowadzenie konsultacji, koordynację i współpracę właściwych instytucji, organów władz regionalnych i lokalnych, oraz ich włączenie w opracowanie odnośnych polityk krajowych i realizację wynikających z nich działań.

Działania na rzecz zwiększania udziału społecznego, szerokich konsultacji ze środowiskami lokalnymi oraz tworzenia krajowego mechanizmu na rzecz rozwoju i wdrażania Konwencji Karpackiej przewidziane w projekcie „Karpaty łączą - mechanizm konsultacji i współpracy dla wdrażania Konwencji Karpackiej” stanowią zatem swoistą „społeczną wartość dodaną” do oficjalnych procedur wdrażanych na szczeblu centralnym i międzynarodowym

Katalog metadanych

Odwiedź stronę Sekretariatu
KONWENCJI KARPACKIEJ