Karpaty zdają się być na mapie Europy prawdziwym refugium dla wielu niegdyś powszechnych gatunków zwierząt, które przegrały w konkurencji z postępującym osadnictwem.
Dotyczy to zwłaszcza dużych drapieżników, wymagających nieraz ogromnych obszarów, na których będą mogły polować i wychowywać młode.
Spośród dużych przedstawicieli fauny karpackiej na uwagę zdecydowanie zasługuje niedźwiedź brunatny (Ursus arctos). Nie jest on endemitem karpackim, jednak jego zasięg w Europie kurczy się drastycznie, w Karpatach zaś wciąż bytują tysięce osobników. Zdecydowanie najlepsze warunki znajduje w Rumunii, gdzie populację niedźwiedzia szacuje się na ponad 5000 sztuk. Jest on także stosunkowo częstym bywalcem okolic szlaków turystycznych w Tatrach - po lasach i polanach tatrzańskich wędruje ponad 100 niedźwiedzi.
Bardzo interesującym drapieżnikiem, który niezasłużenie cieszy się złą opinią jest wilk (Canis lupus). Ten wspaniały drapieżca większości kojarzy się z bajką o Czerwonym Kapturku, choć trudno jest w tej bajce doszukać się choć ziarenka prawdy. Podobnie jak niedźwiedzie wilki także najliczniej występują w Rumunii. Ostępy karpackich lasów i borów są idealnym wprost miejscem dla wilczych grup rodzinnych, zwanych też watahami.
Wśród dużych drapieżników zamieszkujących Karpaty wymienić należy także rysia (Lynx lynx). To największy z europejskich dzikich kotów, który – podobnie jak wilk – nie znajduje już dla siebie miejsca w Europie Zachodniej. Szacuje się, że karpacka populacja tego drapieżcy liczy ponad 2000 osobników.
Interesujący są także wysokogórscy przedstawiciele fauny Karpat. Świstak (Marmota marmota), to niewielki gryzoń zamieszkujący najwyższe położenia górskie, wybierający trudno dostępne miejsca, w których czuje się bezpiecznie.
Podobnie postępuje najwdzięczniejszy chyba przedstawiciel świata zwierząt w Karpatach, a mianowicie kozica (Rupicapra rupicapra). Możliwość podziwiania tych niezwykle zgrabnych zwierząt poruszających się po zboczach zdawałoby się dostępnych jedynie dla wytrawnych wspinaczy należy do najwspanialszych atrakcji tatrzańskich.
Autor: Tomasz Pasierbek,
Fragment rozdziału "Bogactwo Karpat" w "Pasterstwo w Karpatach. Tradycja a współczesność. Szkice", Centrum UNEP/GRID-Warszawa & Grafikon, 2013