Fot. Monika Szewczyk, Centrum UNEP/GRID-Warszawa
Wśród celów ogólnych Konwencji Karpackiej (Art. 2) wymieniono zachowanie walorów przyrodniczych Karpat. Użyte w tekście Konwencji sformułowania dotyczące szeroko pojętej ochrony przyrody różnią się w zależności od kontekstu, korespondującego z poszczególnymi dziedzinami i politykami sektorowymi, których dotyczą poszczególne artykuły tematyczne Konwencji.
Kluczowe znaczenie dla wdrażania Konwencji ma ochrona różnorodności biologicznej i krajobrazowej, rozumianej jako ochrona naturalnych i pół-naturalnych siedlisk, ich ciągłości i łączności oraz gatunków flory i fauny charakterystycznych dla Karpat, w szczególności ochrony gatunków zagrożonych i endemicznych oraz wielkich drapieżników (Art. 4).
Rozwinięcie i uszczegółowienie postanowień Art. 4 Ramowej Konwencji Karpackiej zawiera pierwszy tematyczny Protokoł o ochronie i zrównoważonym użytkowaniu różnorodności biologicznej i krajobrazowej, ratyfikowany przez wszystkie Strony Konwencji, obowiązujący w Polsce od dnia 28 kwietnia 2010 r. W celu wdrażania zapisów ww. Protokołu trzecie spotkanie Konferencji Stron (COP3) Konwencji w maju 2011 r. przyjęło stosowny międzynarodowy Strategiczny Plan Działań (SAP – ang. Strategic Action Plan).
Dla potrzeb planistycznych strony polskiej w ramach projektu „Karpaty łączą – mechanizm konsultacji i współpracy dla wdrażania Konwencji Karpackiej” opracowywany jest obecnie Krajowy Plan Działań, uwzględniający priorytety, stan zaawansowania i potrzeby krajowych organów i służb ochrony przyrody.
Kolejnymi zadaniami ochronnymi wymienionymi w Konwencji są ochrona naturalnych cieków wodnych, źródeł, jezior i zasobów wód podziemnych oraz zachowanie i ochrona obszarów wodno-błotnych i ich ekosystemów (Art. 6). Ponadto Strony Konwencji mają za zadanie utrzymać gospodarowanie ziemi zgodne z tradycyjnymi sposobami jej uprawy, mając na uwadze potrzebę ochrony ekosystemów i krajobrazów górskich (Art. 7). Konwencja podkreśla też, w kontekście polityki transportowej i rozwoju infrastruktury (Art. 8), potrzebę ochrony obszarów wrażliwych, zwłaszcza obszarów o wysokiej różnorodności biologicznej, szlaków wędrówek lub obszarów o międzynarodowym znaczeniu, ochrony różnorodności biologicznej i krajobrazowej, oraz ochrony obszarów o szczególnym znaczeniu dla turystyki.